Οδοντική πλάκα
Η οδοντική πλάκα είναι ένα λεπτό, κολλώδες φιλμ που μπορεί να είναι διάφανο, λευκό ή υποκίτρινο και σχηματίζεται καθημερινά στο στόμα φυσικά. Η πλάκα αποτελείται από μικρόβια, ανόργανα συστατικά και σάλιο, το οποίο περιέχει υπολείμματα σακχάρων από την τροφή μας και από αυτά τρέφονται τα βακτήρια. Συνήθως την αισθανόμαστε πιο έντονα όταν ξυπνάμε το πρωί, αλλά συνεχίζει να δημιουργείται και κατά τη διάρκεια της μέρας. Εάν η πλάκα δεν καθαριστεί εγκαίρως με το βούρτσισμα των δοντιών μπορεί να μετατραπεί σε πέτρα ή και να οδηγήσει σε τερηδόνα και ουλίτιδα.
Η πλάκα χωρίζεται σε 2 κατηγορίες:
–Υπερ-ουλική πλάκα: είναι και πιο κοινή μορφή και αναπτύσσεται πάνω στα ούλα και στο εμφανές τμήμα του δοντιού.
–Υπο-ουλική πλάκα: αναπτύσσεται ανάμεσα στα ούλα και τη ρίζα του δοντιού. Αυτό το είδος είναι πιο επικίνδυνο , καθώς μπορεί να προκαλέσει πλήθος οδοντιατρικών προβλημάτων.
Από τι προκαλείται η οδοντική πλάκα και τι μπορεί να προκαλέσει ;
Το στόμα μας είναι ένα οικοσύστημα που αποτελείται από πολλούς μικροοργανισμούς που κατοικούν στη στοματική μας κοιλότητα. Οι μικροοργανισμοί αυτοί μεταβολίζουν τα μόρια γλυκόζης που εμπεριέχονται στις τροφές μας και παράγουν οξέα καταστροφικά για τα δόντια. Η οδοντική μικροβιακή πλάκα είναι μια μάζα με οργανωμένη δομή που προσκολλάται στις φυσικές οδοντικές και τεχνητές (προσθετικές) επιφάνειες και ανευρίσκεται αρχικά στην επιφάνεια μεταξύ ούλου και δοντιού. Σε παρατεταμένη παραμονή της σε αυτές τις επιφάνειες γίνεται σταδιακά εναπόθεση αλάτων και μετατρέπεται σε μια σκληρή και συμπαγή μάζα, την τρυγία (πέτρα).
Η οδοντική μικροβιακή πλάκα και κατ’ επέκταση και η πέτρα αποτελούν το βασικό και πρωταρχικό αίτιο για την εκδήλωση των περιοδοντικών νόσων, όπως ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα. Συγκεκριμένα, πυροδοτούν την άμεση αντίδραση των αμυντικών μηχανισμών του οργανισμού μας προκαλώντας φλεγμονή (ουλίτιδα ή/και περιοδοντίτιδα).
Ποια είναι τα στάδια της οδοντικής πλάκας και πώς γίνεται η διάγνωση;
Το πρώτο στάδιο της πλάκας που αισθανόμαστε είναι η κολλώδης αίσθηση και το επίχρισμα που αντιλαμβανόμαστε συνήθως το πρωί όταν ξυπνάμε. Δημιουργείται μια εμμένουσα κακοσμία του στόματος που δεν υποχωρεί ακόμα και αφού βουρτσίσουμε τα δόντια μας. Τέλος, είναι πιθανό να εμφανιστούν τα παρακάτω συμπτώματα που είναι χαρακτηριστικά των φλεγμονωδών νόσων:
- ούλα που υποχωρούν και ματώνουν
- πρησμένα ούλα που ματώνουν μετά το βούρτσισμα ή τη χρήση οδοντικού νήματος ή και αυτόματα.
Η διάγνωσή της γίνεται με τη χρήση αποκαλυπτικών δισκίων που κάνουν ορατή την πλάκα χρωματίζοντάς τη και μέσω της κλινικής παρατήρησης των τριγύρω περιοδοντικών ιστών για τυχόν φλεγμονή από τον οδοντίατρο. Με αυτόν τον τρόπο υποδεικνύονται περιοχές του στόματος που χρειάζονται περισσότερη προσοχή και φροντίδα.
Τρόποι απομάκρυνσης της οδοντικής πλάκας.
Εφαρμόζοντας καθημερινά ένα πλάνο στοματικής υγιεινής και φροντίδας, διασφαλίζουμε την όσο το δυνατόν καλύτερη στοματική υγεία. Υπάρχουν αρκετοί τρόποι που μας βοηθούν να προστατευτούμε από την πλάκα:
- Βούρτσισμα των δοντιών με μαλακή οδοντόβουρτσα και φθοριούχο οδοντόκρεμα τουλάχιστον 2 φορές την ημέρα για τουλάχιστον 3 λεπτά.
- Καθαρισμός με νήμα ή μεσοδόντια βουρτσάκια τουλάχιστον 1 φορά την ημέρα. Το νήμα και τα βουρτσάκια βοηθούν στην αφαίρεση της οδοντικής πλάκας μεταξύ των δοντιών, σε σημεία που δεν φτάνει η οδοντόβουρτσα.
- Χρήση στοματικού διαλύματος ειδικά σχεδιασμένου για την καταπολέμηση της οδοντικής πλάκας τουλάχιστον 1 φορά την ημέρα. Δρα συμπληρωματικά με το βούρτσισμα διαλύοντας την οδοντική πλάκα. Παράλληλα, το οδοντικό διάλυμα ενισχύει την επιφάνεια των δοντιών, ώστε να είναι λιγότερο ευάλωτο στα οξέα που δημιουργούνται από τα βακτήρια.
- Μείωση της κατανάλωσης τροφών που ευνοούν τη δημιουργία πλάκας και επιλογή υγιεινών τροφών, όπως ωμά λαχανικά, γιαούρτι και φρούτα. Επίσης, είναι καλό να αποφεύγονται κολλώδεις τροφές που δεν καθαρίζονται εύκολα από τα δόντια και παραμένουν για μεγάλη διάρκεια στη στοματική κοιλότητα.
- Τακτικές επισκέψεις στον οδοντίατρο(τουλάχιστον κάθε 6 μήνες)γιακαθαρισμό δοντιών, ώστε να απομακρυνθεί κάθε ίχνος πλάκας και να αποφευχθούν σοβαρότερα οδοντιατρικά προβλήματα.
Κλείνοντας, είναι καλό να αναφερθεί ότι όλοι έρχονται αντιμέτωποι με την οδοντική πλάκα. Είναι κάτι το οποίο συμβαίνει μετά την κατανάλωση ορισμένων τροφών ή ποτών και συνήθως δεν προκαλεί προβλήματα, εκτός αν συσσωρευθεί στα δόντια με τον καιρό. Για την αποφυγή σοβαρότερων οδοντιατρικών προβλημάτων που σχετίζονται με την οδοντική πλάκα, συστήνεται η τακτική επίσκεψη στον οδοντίατρο και η καλή στοματική υγιεινή. Τηρώντας τα παραπάνω, ο κίνδυνος για ουλίτιδα και τερηδόνα μειώνεται δραματικά.
Για οποιαδήποτε απορία σχετικά με την οδοντική πλάκα, επικοινωνήστε με τον Χειρουργό Οδοντίατρο Κυριάκο Α. Κόκκινο.